Türkiye’nin en soğuk vilayetlerinden biri olan Sivas’ta kış hazırlıkları başladı.

Odun, kömür ve doğalgaza oranla daha ekonomik ve sağlıklı olan tezek, bilhassa köylerde tercih edilirliğini sürdürüyor. Büyük ve küçükbaş hayvanların dışkısından kurutulan elde edilen tezekler, kış aylarında yakılmak üzere istifleniyor.

Sivas’ın Ulaş ilçesi Kurtlukaya köyünde yaşayan Tülay Kaplan, hazırladıkları tezekleri tek tek istifledi.

TEZEK DAHA EKONOMİK

Kaplan, küçükbaş hayvanların dışkısından elde ettikleri tezeğin kışın yağmur ve kardan etkilenmemesi için piramit formunda dizdiklerine değinerek, tezeğin odundan daha uzun müddet yandığı için daha ekonomik olduğunu söyledi.

“DOĞAYA RASTGELE BİR KİRLİLİĞİ YOK”

Kaplan, tezeğin odun ve kömüre nazaran çok daha yüksek ısı ortaya çıkarttığını belirtip, tezek ateşinin metal kovaları dahi erittiğini söyledi. Kaplan, “Burada kış hazırlığı olarak hayvanların şeyinden tezek yaptık. Kuruttuk üst üste yığdık. Ufaklarını da kuruttuktan sonra torbalıyoruz. Onlar da farklı yanıyor. Bunun hoşluğu de tabiata rastgele bir kirliliği yok. Isıtması çok hoş. Bir odunla bir kömürle farkı, hem parasız olması, hayvanın her şeyinden her türlü yararlanıyorsunuz. Hiçbir şeyi zayi olmuyor.

“BİZ KIŞ UZUNLUĞU BUNU YAKIYORUZ”

Dışkısından bile bu tezek yapılıyor, bu da kıştan yaza kadar daima yanıyor. Kömürle eş paha diyebilirim. Tezek asitli soba kovası bile dayanmıyor, eritiyor. Biz kış uzunluğu bunu yakıyoruz. Gerçi eski kışlar yok. Hani keskin ayazlar olduğu vakit ek olarak da kömür falan yakıyoruz lakin geneli tezek yakıyoruz.” sözlerini kullandı.

“SOBANIN ÜZERİ NAR ÜZERE KIZARIR”

Kaplan, tezeğin oduna oranla daha fazla müddet yandığını söyleyerek, “Odunun da kalitesine nazaran yanma mühleti değişiyor. Bir çam odunu dersen güçlü fakat tezek kavak odunundan daha sağlam. Diyebilirim ki bir kova tezek 3 saat yanabilir. Odun çabuk yanar o bir saatte yanıyorsa tezek 3 saat yanar. Tezek yandığı vakit sobanın üzeri nar üzere kızarır.” diye konuştu.

“KURUMASI BAYAĞI BİR VAKİT ALIR”

Dışkının dışarıya serilerek kurutulduğuna değinen Kaplan, “Bunun birinci evresi hayvanlar kışın ağılda beslendikten sonra bunların dışkıları birikiyor. Onlar aşikâr bir kalınlığa geliyor. Kışın bitiminde yaz başında bu kesilir, kalıp kalıp kesilir. Kesildikten sonra bunlar el otomobiliyle dışarı çekilir. Dışarda serilir, kurutulur. Kuruması da bayağı bir vakit alır. Kuruduktan sonra bu türlü üst üste dizilir. Bu dizilimin gayesi da kışın yağmurdan kardan etkilenmesin diye.” formunda konuştu.